تور چیست؟

وقتی که اسم تور می آید، این اسم برای همه هم آشناست هم ناآشنا. منتها قسمت اول کار در تور این است که ما اصلا بدانیم تور چیست، یعنی سوال تور چیست مطرح می‌شود.

تور چیست؟

تور یک سفر است و خیلی چیزهای دیگر؛ در واقع تور یک پکیج و یک بسته است. این تعریف کلیشه‌ای در همه کتاب‌های گردشگری آمده است، ولی تور یک پکیج است و ۶ جزء دارد و همیشه هم بین علما اختلاف است که این الان ۶ است یا ۷ یا ۵٫ ولی ۶ جزء اصلی است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

مورد اول موضوع حمل و نقل (Transportation) است که این حمل و نقل می‌تواند زمینی، هوایی، دریایی و هر چیزی که ما را از نقطه A به نقطه B برساند باشد، حتی می‌تواند الاغ باشد ولی این حمل و نقل اهمیت زیادی دارد .

موضوع دوم این است که بعد از اینکه فهمیدیم تور چیست، می‌گوییم که تور یک پکیج است که شامل سرویس است. سرویس هایی که هست به این ترتیب اول حمل و نقل و بعد اکامدیشن یا لاجینگ است که به صورت خاص بحث اقامت است و به صورت عام یعنی هتل ولی همیشه هتل نیست یعنی اکامدیشن می‌تواند هتل باشد ، متل باشد،کابانا باشد و خیلی جاهای دیگر که بتوان اقامت کرد و روز به روز هم دارد بیشتر می‌شود. جایی که شما از نقطه A به نقطه B رفتید و آنجا خواستید اقامت کنید، می‌تواند هر سرپناهی باشد، پس مهم این است که ما بدانیم بخش دوم تور بحث اکامدیشن است.

موضوع سوم را من معمولا در کلاس می‌گویم که خودتان حدس بزنید که چه اتفاقی می‌افتد. خب ما از A به B رفتیم، آنجا هم اقامت کردیم، حالا چه نکته ای مهم است؟ اینکه این آدم ها گرسنه‌اند و قاعدتا داینینگ مطرح می‌شود و غذا. شام و نهار نه ، کلا هر چیزی که به خوردن ربط دارد . داینینگ درواقع قسمت سوم کار است که ما باید راجع به آن بدانیم . همان قسمت خورد و خوراک و چیزی که ما با هتل‌ها داریم ، هتل‌ها با صبحانه هستند، یک سری با صبحانه و ناهار هستند و یک سری صبحانه و ناهار و شام هستند و آن الفاظ فول برد و هف برد و بی بی و چیزهایی که احتمالا در بخش هتل گفته‌اند. می‌رسیم به انواع و اقسام هتل‌ها، متل‌ها و این داستان‌ها که احتمالا در هتل اشاره شده. پس ما موضوع سوم را هم مطرح کردیم.

موضوع ۴، خب در نظر بگیریم که گروهی از A به B رفته، اقامتش را کرده است، شکمش هم سیر است، حالا باید چه کند؟ قاعدتا باید بگردد، یعنی ما الان آماده ایم که این‌ها را بگردانیم. نکته چهارم همین موضوع گرداندن و چرخاندن و موضوع سیاحت و درواقع گشت است. طبقه‌بندی‌هایی که برای گشت شده است متفاوت است، یک عده می‌گویند که این موضوع ۴، موضوع اترکشن می‌شود و به شکل کلی جاذبه، یعنی حالا ما می‌آییم جاذبه را تقسیم بندی می‌کنیم. بعضی وقت‌ها می‌گویند که باید جاذبه را از اماکن دیدنی جدا کنیم یعنی به اصطلاح اترکشن را از سایت سی‌اینگ جدا کنیم. این خودش باز دو شاخه می‌شود و مباحث خودش را دارد . مهم ترین مشخصه این جاذبه ، یعنی ما این آدم هایی که در هتل بودند و غذایشان را هم خورده اند و آماده گشت هستند و اصلا برای گشت آمده‌اند را می‌خواهیم ببریم و بگردانیم . کلا دو جا می‌توانیم ببریمشان و از این دو جا خارج نیست. یا به اصطلاح Man-made است، یعنی توسط انسان ساخته شده است یا Natural یعنی طبیعی است . پس اگر طبیعی باشد اسم اترکشن رویش لحاظ میشود ، اگر برعکس Man-made باشد بهش می‌گویند سایت سی‌اینگ ولی به طور کلی ما در این قسمت می‌گوییم اترکشن درواقع جاذبه. ما به جاذبه این را می‌گوییم درواقع تعریفش این است و در کلاس بازش می‌کنیم.

می‌رسد به بخش پنجم. بخش پنجم خیلی مهم است و حدس اگر بخواهیم بزنیم میگوییم خب حالا گشتیم و تمام شد. یکی باید باشد در تور که این‌ها را بگرداند یعنی کسی باشد که این ها را لید کند، گاید کند، Assist و Care کند و این طبیعتا نام راهنما را وسط میکشد و بحث گایدینگ در اینجا مطرح می‌شود و می‌گویند که بحث راهنمایی مطرح می‌شود. خود گایدینگ را هم اگر ما بخواهیم توضیح بدهیم بحث های مفصلی هست، یعنی می‌بایست سرفصل هایی را معین کنیم و بعد در کلاس بازش کنیم، چون باید پرورانده شود و به یک جایی برسد که ما بتوانیم در نهایت به این برسیم که خب ما فهمیدیم که گایدیننگ چیست. حتی ببینید اگر ما بهترین پرواز، بهترین هتل ، بهترین غذا و بهترین جاها را که برویم بگردیم، ولی راهنمای خوبی نداشته باشیم، تور محکوم به شکست است. یعنی اصلا فاجعه می‌شود. برعکس آن هم درست است، یعنی اگر که ما یک هتل معمولی داشته باشیم، پرواز معمولی داشته باشیم و اصلا همه چیز معمولی باشد ولی راهنما عالی باشد، درنتیجه می‌توان گفت که ما برنده‌ایم، یعنی به عنوان کارگزار، اپراتور، آژانس،  برنده ایم . پس بخش خیلی مهمی است.

بخش ششم و بخش آخر که باز هم این بین علما اختلاف است که در کتاب های مختلف حتی در منابع خارجی هم این متفاوت است، یعنی مثلا چینش آن عوض هم شده، یک جاهایی خود اترکشن آمده یک بخش ، سایت سی‌اینگ یک بخش دیگر است و اصلا این بخش ششم اصلا وجود ندارد، ولی من با حساب اینکه این مهم است و باید این را در تور همیشه لحاظ کنیم ( مخصوصا برای ایرانی ها که خیلی اهمیت دارد )، قاعدتا بحث خرید و شاپینگ است . یعنی بخش ششم بخش شاپینگ میشود . حالا برای بعضی ها سوال پیش می آید که در تور آیا ما به عنوان تورمن برای خرید این ها مسئولیم؟ بله مسئولیم. باید ما اطلاعات بدهیم و یک بخشی از گایدینگ ماست و بخشی از همه چیز ماست. ما در طول پرواز، در طول هتل و اقامت، در طول گشت، در طول هدایت مسافران، حتی غذا خوردن در رستوران، بحث خرید همیشه مطرح است. برای همه جوامع و ملیت ها هم به همین صورت است ، یعنی چیزیست که بسیار بسیار مهم است که ما بپردازیم به بحث خرید و اینکه بدانیم که در کجای داستان این را بگذاریم.

الان فهمیدیم که تور چیست و چه اجزایی دارد.  توضیحی راجع به خود این‌ها می‌دهیم که اصلا بدانیم و دستمان بیاید، از نقطه A به B جابجایی اتفاق می‌افتد و مسافر از مبدا به مقصد می‌رسد، ممکن است مقاصد زیادی باشد، ولی هرگونه جابجایی از مقصد A به B به C امکان دارد. ممکن است یک توری چهار مقصد داشته باشد یا دو مقصد داشته باشد یا یک مقصد، ولی به هرحال از پوینت به پوینتش باید با یک وسیله‌ای حرکت کنیم، پس برای ما خیلی اهمیت دارد که بدانیم ترنسپورتیشن مختصاتش چیست. خب بیایید پرواز را باز کنیم، چون پرواز یک مورد پاپیولار است و مهم است که ما بدانیم. خب اصلا پرواز چیست. ما قاعدتا می‌گوییم هواپیما و صندلی و اجاره کردن و … که کاری ندارد، می‌رویم چند پرواز را می‌گیریم، یا از روی سیستم می‌گیریم یا چارتر می‌کن. ما باید بدانیم که اصلا با چه پدیده‌ای مواجه هستیم، کلا در مجموعه توریسم ما با یک پدیده پارتنرشیپ بیزینس مواجه هستیم، یعنی همه ۶ اجزایی که گفتیم، همه برای خودشان بیزینس‌های جداگانه و مفصل هستند، یعنی ایرلاین خودش داستان مفصلی است، حتی اتوبوس‌رانی خودش مفصل است، همه چیز حتی هتل‌ها مفصل‌اند، گایدینگ خودش یک بیزینس است، اکسکرژن خودش یک بیزینس است ، شاپینگ هم به همین صورت. درواقع می‌توان گفت که خود این‌ها ایکس و وای دارند که باید مختصاتشان را بدانیم چیست.

ما در مبحث پرواز قاعدتا با موضوع ایرلاین طرف هستیم، چون ایرلاین دارنده آن هواپیما و آن کرفت است و به هر حال ما اگر که می‌خواهیم از آنها سرویس بگیریم باید طبق قوانین آن‌ها عمل کنیم و بالعکس هم همینطور، اگر آن‌ها حتی برای کارمندان ایرلاین خودشان بخواهند از ما تور بگیرند و شرکت ما بخواهد به آن‌ها تور بدهد، طبق قوانین ما باید عمل کنند. پس موردی دو طرفه است و باید به این پارتنرشیپ احترام گذاشت و طبق آن پیش رفت. حالا چه هست ؟ اولا اینکه ما باید راجع به تایپ هواپیماها بدانیم نه در حد خیلی حرفه ای ولی تفاوت ایرباس و بوئینگ را بدانیم چیست و کلاس پروازها را تا حدی بدانیم ، چون اشخاصی که در بحث پرواز و تور با تجربه هستند، از بخش پرواز اطلاع زیادی ندارند و سعی می‌کنند از مدیران فنی بند الفشان که تو تیکت هستند اطلاعات بگیرند و نیاز نیست که همه بخشنامه‌ها را بدانند یا همه این کارها را انجام دهند. نیاز است که اشراف داشته باشند و یک بلیط را اشتباه دست نگیرند، باید بتوانند که بلیط را بخوانند و دانش تحلیل بلیط را داشته باشند که در بحث خودش گفته‌اند. پس باید دانش این را داشته باشند که بلیط را بتوانند بخوانند و کار را انجام دهند. چون اصل قضیه و استراکچر اصلی یک سفر و تور و اسکلتش همین است. هتل و گشت و … همه گوشت‌هایش هستند و اصل و استخوان و اسکلتش در کل پرواز و ترنسپورتیشن است. حالا اسکلتی که می‌گویم، یک استخوان بزرگ داریم و یک استخوان کوچک غضروف ، این قضیه هواپیما و الاغ است ، یعنی به هر حال این ها با هم یک اسکلتی تشکیل می‌دهند . خیلی اهمیت دارد که ما این ساختار را بدانیم. قبل از اینکه صحبت بلیط را بکنیم ، ما باید بیاییم و ببینیم که ماهیت این کاری که می‌کنیم چیست.

ماهیت کار ما سرویس است، اصولا مشاغل به سه دسته صنعت،کشاورزی و خدمات تقسیم می‌شوند و جز این نیست. مثلا شما در این کار هستید و صنعت است ، ما در کار سرویس هستیم، بخشی از کار شما سرویس است. همین الان در بخش سرویس هستید و کشاورزی از این ۳ حالت خارج نیست. وقتی فهمیدیم سرویس چیست قاعدتا می‌توانیم به این برسیم که ماهیتش را هم باید بشناسیم. خب در سرویس شما پول را می‌دهید، ولی محصول را نمی‌گیرید، درواقع یک قول و یک تاییدیه می‌گیرید. شما اگر می‌خواهید موبایل بخرید، می‌روید پول را می دهید و همان لحظه موبایلتان را می‌گیرید یا برایتان می‌فرستند و اصلا فاصله زمانی ندارد. ولی شما هتل را برای یک هفته دیگر اجاره می‌کنید یا پرواز را برای یک ماه دیگر رزرو می‌کنید. بلیط سینما می‌خواهید بخرید می‌روید برای آخر هفته آینده می‌گیرید. در همه چیزهایی که مربوط به سرویس است ، شما یک پولی را می‌دهید و تاییدیه می‌گیرید، محصول را نمی‌گیرید، محصول سرویس در آینده دریافت می‌شود.  به همین خاطر، نامحسوس بودن کار مطرح می‌شود. طبیعتا خود سرویس یک سری خصوصیاتی دارد که لمس ناپذیریش همانطور که خدمتتان عرض کردم یک المان است . المان دیگری هم هست که در ادامه توضیح خواهم داد . چرا این را گفتم؟ گفتم تا به مفهوم واچر برسم.