در درسنامه قبل سایت الکسا را بهعنوان یک تحلیلگر و ابزار سئو (SEO) بررسی کردیم. در این درسنامه یکسری دیگر از ابزارهایی که در زمینه تحلیل سایت مورد استفاده قرار میگیرد را بررسی میکنیم. با گوگل ترندز شروع میکنیم.
گوگل ترندز (Google Trends)
گوگل از حوالی سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ سرویس گوگل ترندز را راه اندازی کرده است. چند سالیست که این ابزار به شدت مورد استفادهی کاربران در فضای مجازی قرار گرفتهاست. میتوانید از طریق آدرس https://trends.google.com به این سرویس دسترسی پیدا کنید.
واژهی Trend به معنای “روند” است و از طریق این سرویس شرکت گوگل میتوانیم روند جستجوی واژههای مختلف در موتور جستجوی گوگل را مشاهده کنیم. بهعنوان مثال میتوانیم میزان جستجوی کلمهی ” انتخابات” در موتور جستجوی گوگل را طی سالهای اخیر بررسی کنیم. اگر این واژه را در نوار ابزار تایپ کنیمT همانطور که میشد حدس زد میتوانیم ببینیم که این روند به صورت تناوبی افزایش و کاهش یافته است.
یکی از قابلیتهای خوب گوگل ترندز امکان مقایسهی حجم جستجو برای واژههای مختلف است. بهعنوان مثال میتوانیم میزان جستجوهای انجام شده برای واژههای “بلیط هواپیما” و “بلیط قطار” را با یکدیگر مقایسه کنیم. همچنین قابلیت دیگر این سرویس اشاره به سایر ترکیبهایی است که در جستجو مورد استفاده قرار میگیرد. بهعنوان مثال پس از جستجو در مورد روند جستجوی واژهی “تور آنتالیا” در گوگل، سرویس Google Trends سایر ترکیبهایی که با تور آنتالیا مورد توجه قرار گرفتهاند را نیز معرفی میکند.
کسانی که علاقمند به حوزه بهینهسازی موتورهای جستجو یا سئو هستند با استفاده از این اطلاعات تصمیم میگیرند که از چه واژهها و اصطلاحات و ترکیبهایی در نوشتههای خود استفاده کنند تا بیشتر مورد توجه موتور جستجوی گوگل قرار گیرند.
نکته قابل توجه این است که ما باید هنگام تولید و بازاریابی محتوا به ترندها توجه کنیم و آنها را تحلیل کنیم. بهعنوان مثال واژه “شب یلدا” در برخی مواقع بیشتر جستجو میشود. باید سعی کنیم در این مواقع استراتژی تولید محتوای خود را طوری تنظیم کنیم که بیشتر دیده شویم تا بتوانیم ترافیک بیشتری بگیریم؛ یعنی سعی کنیم محتوایی با عنوان این موضوعات تولید کنیم و در این ترندها بیشتر به بازار توجه کنیم.
یک استفاده جالب دیگری که از گوگل ترندز میشود این است که بهوسیله این سایت ما میتوانیم سلیقه مردم جهان را بفهیم. به عنوان مثال اگر کلمه “قیمت” را در این سایت جستجو کنیم میتوانیم ببینیم که عبارات “قیمت سکه طلا”و ” قیمت روز گوشی” و ” قیمت گوشی هواوی” بیشتر جستجو شده است؛ اما اگر واژه price را در گوگل ترندز جستجو کنیم میتوانیم مشاهده کنیم که عبارتی از قبیل “iphone price” و “price iphone6” بیشتر جستجو شدهاند.
همواره سعی کنید عبارات کلیدی مد نظر خود را با واژه “سایت” نیز امتحان کنید و میزان جستجوی آن را بررسی کنید؛ زیرا معمولا افراد ترکیبات خود را با عبارت “سایت” جستجو میکنند. به عنوان مثال معمولا افراد برای یافتن سایتی برای تهیه بلیط قطار به جای جستجوی عبارت “خرید بلیط قطار” در گوگل، عبارت ” سایتِ خرید بلیط قطار” را جستجو میکنند. اجازه بدهید این جا یکم در مورد انتخاب کلمه کلیدی مناسب صحبت کنم.
در این زمینه شاخصی وجود دارد به نام KI یا Keyword efficiency index، این شاخص سه معیار را در بر میگیرد که معیار اول “ارتباط” است؛ یعنی چقدر کلمه کلیدی مرتبط با متن است، معیار دوم “تعداد جستجو” است که با استفاده از ابزار گوگل ترندز میتوان آن را بررسی کرد. همچنین، معیار سوم “رقابت” میباشد یعنی این کلمه کلیدی چه میزان توسط رقبا استفاده شده است که با استفاده از جستجو در گوگل میتوان میزان رقابت را بررسی کرد. طبیعتا هر چه فاکتور اول و دوم نمره بهتر و شاخص سوم نمره بدتری داشته باشد، کلید واژه انتخابی ما بهتر است.
برای انتخاب کلمه کلیدی مناسب باید یک لیست کاملی از کلمات کلیدی مورد نظرتان را انتخاب کنید. برای این کار میتوانید از عبارات پیشنهادی توسط گوگل ترندز کمک بگیرید، یا از همکارانتان بخواهید مواردی را پیشنهاد دهند. اگر به سایت Moz.com مراجعه کنید در قسمت keyword planner میتوانید کلمه مدنظرتان را تایپ کنید و مواردی را که این سایت پیشنهاد میکند را نیز در نظر بگیرید.
بهعنوان مثال اگر عبارت “سفر ترکیه” مدنظرتان است با تایپ کردن این عبارت در نوار ابزار این سایت موارد پیشنهادی را میتوانید مشاهده کنید که تعدادی از آنها عبارتاند از ” قیمت تور ترکیه”، ” تور ترکیه زمینی” و ” تور ترکیه از مشهد” و بعد از تهیه یک لیست از کلمات کلیدی به صورت وزندهی نمرهای را به میزان ارتباط آن با محتوا اختصاص دهید. سپس بهوسیله ابزار گوگل ترندز میزان جستجوی کلیدواژه را بررسی کنید و نمرهای را به آن اختصاص دهید.
برای مشاهده میزان رقابت باید آن کلمات کلیدی را در گوگل جستجو کنیم. در قسمت زیر نوارابزار جستجوی گوگل میزان نتایج برای کلمه کلیدی نمایش داده خواهد شد که اگر کمتر باشد طبیعتا یعنی کلمه کلیدی بهتر است و محتوای کمی با این عبارت در فضای وب شناسایی شده است و در واقع رقابت کمتری وجود دارد. به عنوان مثال برای عبارت “سفر ترکیه” دو میلیون نتیجه یافت میشود ولی برای عبارت ” راهنمای سفر به ترکیه” یک میلیون نتیجه یافت میشود، در نتیجه عبارت دوم از این لحاظ مناسبتر است.
همچنین ما میتوانیم عناوین چند سایت اول در نتایج را بررسی کنیم، اگر در همان صفحه اول مشاهده کنیم که عناوینی دقیقا مشابه عبارت مورد جستجوی ما وجود ندارد و یا بهعنوان مثال در یک کلمه متفاوت است یعنی رقابت برای آن کلمه کلیدی کمتر است. پس از تهیه این لیست و نمرهدهی به این موارد میتوانیم در مورد انتخاب کلمه کلیدی برای محتوای وبسایت خود تصمیم بگیریم. در ابتدا به نظر میرسد این یک کار طاقت فرسایی است، ولی اگر چند بار برای تولید محتوای خودتان این مورد را در نظر بگیرید و پیاده سازی کنید متوجه میشوید که این مراحل چقدر راحت و در عین حال کاربردی هستند.
سیمیلار وب (SimilarWeb)
خب تا این جا نحوه استفاده از ابزار گوگل ترندز را بیان کردیم. در ادامه این جلسه میخواهیم در مورد ابزار سیمیلار وب صحبت کنیم. اگر میخواهید سایت خود را با سایت رقیبتان از لحاظ فعال بودن در فضای مجازی بررسی کنید، استفاده از این ابزار را به شما توصیه میکنیم. در جلسه قبل در مورد رتبه الکسا صحبت کردیم. رتبه الکسا یکی از معیارهایی است که اعتبار و میزان فعال بودن یک دامین را نشان میدهد؛ اما مانند هر شاخص دیگر، ضعفهایی هم دارد که نمیتوان آن را به عنوان تنها معیار مورد ارزیابی قرار داد.
یکی از مهمترین نکاتی که در مورد شاخص الکسا وجود دارد این است که در مورد تعداد بازدیدکنندگان واقعی هر سایت اطلاعاتی به دست نمیآوریم. اگر مدت زمان بازدید کاربران از یک سایت، زیاد باشد یا اگر برخی از فایلهای یک سایت، با لینکهایی از بیرون دانلود شوند و در دسترس باشند، به دلیل ترافیک بالا، رتبهی الکسای خوبی خواهد داشت، اما این ترافیک زیاد با “کاربران زیاد” تفاوت دارد. ضمن اینکه بخش قابل توجهی از خدمات الکسا و ابزارهای مشابه رایگان نیست.
یکی از ابزارهایی که اخیرا قویتر و بهتر از الکسا و با اطلاعاتی کاملتر، سایتها را آنالیز میکند، وبسایت similarwb.com است. بجز اطلاعاتی که در سایت الکسا ارائه میشود، این سایت قابلیتهای دیگری نیز به طور رایگان در اختیار کاربران قرار داده است، از جمله اینکه تعداد کل کاربران سایت را نمایش میدهد، مشخص میکند که چند درصد از افرادی که به وبسایت وارد شدهاند بهصورت مستقیم و با تایپ کردن آدرس وبسایت به آن وارد شدهاند، یا اینکه چند درصد از طریق موتورهای جستجو وارد وبسایت شدهاند. همچنین مشخص میکند چند درصد از افراد از طریق شبکههای اجتماعی، نمایش تبلیغات و یا از طریق ارجاع از سایتهای دیگر به وبسایت ما وارد شدهاند.
از جمله قابلیتهای دیگر این سایت این است که میتوانیم بررسی کنیم از هر شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام ، فیس بوک یا لینکدین چه میزان افراد جذب وبسایت شدهاند. همچنین میتوانیم بررسی کنیم که افراد از طریق چه وبسایتهایی به وبسایت ما آمدهاند و بعد از دیدن وبسایت ما به چه وبسایتهایی رجوع کردهاند. گزارش دیگری که این سایت ارائه میدهد این است که ما میتوانیم ببینیم یک وبسایت برای کدام کلمات کلیدی برای دادن تبلیغات به گوگل اقدام کرده است و به اصطلاح Paid keywordsها را میتوانیم مشاهده کنیم.
در درسنامهی بعدی، به بنچ مارکینگ سایت اکسپدیا بهعنوان یک نمونهی موفق در تجارت الکترونیک در حوزهی گردشگری میپردازیم.
امیر قهرمانی مدیر آکادمی فرانگر