اقامتگاهها
اقامتگاه یا accommodation به معنی محلی برای توقف و یا استراحتگاه میباشد. اقامتگاهها بسته به مساحت، ویژگی، سبک خدماتی و مدت اقامت به دستههای گوناگونی تقسیم میشوند.
به طور کلی هرجایی که مسافر بتواند در آن محل استراحت کند، اقامتگاه تلقی میشود؛ اما منظور ما اقامتگاههایی هستند که مسافرین یک شب را در آنجا سپری کنند. در زیر به انوع اقامتگاهها اشاره خواهیم کرد.
هتل
هتل از واژه فرانسوی hotel گرفتهشده است که برگرفته از hote به معنی میزبان است. در فرهنگ فارسی معین هتل به معنی مهمانخانه و ساختمانی که دارای اتاقهایی مبله و آماده پذیرایی از مسافران میباشد؛ اما بهصورت کلی هتل به اقامتگاهی گفته میشود که اتاقهای خود را به مدت کوتاه به گردشگران اجاره میدهد.
هتلها اغلب دارای تعداد اتاقهای زیاد با اندازه و شکلهای دستهبندیشده میباشد که گاهی به چند صد اتاق میرسد. هتلها همچنین دارای امکانات دیگری ازجمله رستوران، استخر، کافیشاپ، سالن بدنسازی، سالن همایش و کنفرانس و همچنین فروشگاه برای سوغات میباشد. هتلها بسته به امکانات و خدماتی که ارائه میکنند، از یک تا پنج ستاره دستهبندی میشوند.
نکته مهم: شاید شنیده باشید که فلان هتل ۷ ستاره است؛ اما باید بگوییم در واقعیت چنین چیزی وجود ندارد و هتلها فقط از یک تا پنج ستاره دستهبندی میشوند اما برخی هتلها مانند برج العرب در دبی یا هتل پانکو در پکن و یا هتل مرنیالی سند در سنگاپور را به علت ویژگیهای خاص و نوع سرویسدهی خاص به مسافران بهصورت غیررسمی در طبقهبندی هتلهای ۷ ستاره قرار میدهند؛ اما چیزی که کاملاً مشخص است، استفاده از عناوینی چون هتل ۷ ستاره، ۵ ستاره تاپ و … صرفاً جهت متمایز کردن و برجسته کردن امکانات و سرویسدهی هتل میباشد. بهطور مثال وقتی گفته میشود یک هتل ستاره تاپ است. برداشت میشود که نسبت به هتلهای ۴ ستاره یک سر و گردن بالاتر است.
هاستل
هاستل از ترکیب دو کلمه host به معنی مهمان کردن و hotel ساختهشده است. هاستلها عموماً اقامتگاههایی هستند که فضای بسیار صمیمی بین مسافرین وجود دارد.
هاستلها غالباً در مرکز شهر قرار دارند و هزینه اقامت در آنها بسیار کمتر از هتلها میباشد. مسافرین و علاقهمندان به این نوع اقامتگاه غالباً بک پکرها یا کسانی که به دنبال ماجراجویی و یا مسافرانی که به دنبال یک سفر اقتصادی و بهصرفه هستند میباشد.
برخلاف هتل در هاستلها مسافر یک اتاق اختصاصی ندارد (البته در هاستلها نیز اتاقهای اختصاصی وجود دارد که طبیعتاً قیمت آنها با اتاقهای هتل برابری میکنند) بلکه فقط صاحب یکتخت از تعداد زیادی تخت که در سالن وجود دارد میباشد. سرویس بهداشتی در هاستلها به صورت اشتراکی و عمومی می باشد.
چینش تختها در هر اتاق بهصورت ۲ تخته و تا ۲۴ تخته هم میرسد؛ طبیعتاً هرچه تعداد تختهای هر اتاق کمتر باشد بهتر است.
در هاستلها آشپزخانه بهصورت اشتراکی میباشد که امکان پختوپز برای مسافرین وجود دارد به این صورت که هرکس از ظرفی استفاده کرد باید ظرف مربوط به خود را بشوید. هر مسافر باید اسم خود را روی خوراکی خود بنویسد و سپس در یخچال قرار دهد در غیر این صورت سایر مسافران اجازه دارند که از خوراکی آنها استفاده کنند. همچنین در آشپزخانه مواد خوراکی مانند نمک و سایر ادویهجات بهصورت رایگان میباشد.
در هاستلها برخلاف هتلها پرسنل بهصورت شبانهروزی حضور ندارند؛ بنابراین پس از گذشت پاسی از شب درب ورودی هاستل بسته میشود که اصطلاحاً به آن زمان curfew میگویند. اگر مسافر پس از curfew به هاستل مراجعه کند، بهاحتمال خیلی زیاد شب را تا صبح بیرون از هاستل باید سپری کند.
قیمت ارزان، آشپزخانههای مجهز، فضای گرم و صمیمی بین مسافرین و آشنایی با مردمان سایر کشورها و کسب تجربههای خاص از مزایای اقامت در هاستل میباشد و در نقطه مقابل نداشتن حریم خصوصی، سرویس بهداشتیهای اشتراکی، محدودیت ساعات کاری پرسنل، امنیت پایین و تجهیزات کم و ساده همگی از معایب هاستل میباشند علاوه بر این هاستلها عموماً در مجاورت ساختمانهای متروکه میباشد و ساختمان هاستلها قدیمی است و ممکن است آسانسور و تهویه مناسب نداشته باشد.
نکاتی در مورد رزرو هاستل
در هنگام رزرو هاستل برای مسافر، حتما نظرات مسافرین قبلی را در سایت ها پربازدید مطالعه کنید و حتیالامکان سعی شود از اتاقهایی که تعداد تخت کمتری دارند برای مسافرین رزرو گردد.
هاستلها سالنهایی دارند که فقط مخصوص آقایان یا خانمها میباشد البته بیشتر سالنها بهصورت مختلط از هر دو میباشد؛ پس اگر مسافر خانم باشد، بهتر است تخت در سالنهایی رزرو شود که women only در آن ذکر شده باشد.
بهتر است که به مسافر خود پیشنهاد دهید که فقط یکشب هاستل رزرو کند و در صورت رضایت برای شبهای بعد تمدید کند.
در هاستلها لوازم بهداشتی داده نمیشود؛ پس بهتر است به مسافرین گفته شود که حتماً وسایلی مثل حوله، صابون، مسواک، خمیردندان و حتی دمپایی به همراه داشته باشند.
به مسافرین یادآوری شود که جهت جلوگیری از مزاحمت و سروصدای سایرین چشمبند و گوش بند به همراه داشته باشند تا بتوانند خواب بهتری داشته باشند
در مورد رزرو هاستل حتماً موقعیت جغرافیایی را ازلحاظ نزدیک بودن به ایستگاه مترو، نزدیکی به مراکز دیدنی و تاریخی و نزدیکی به رستوران و سوپرمارکت و … را مدنظر بگیرند.
و در آخر اینکه متأسفانه اقامت در هاستل در کشور ما فقط از جنبه اقتصادی آن دیده میشود اما با تمامی معایبی که هاستلها دارند، بسیارند کسانی که توان مالی بالایی دارند اما اقامت در هاستل را ترجیح میدهند و حتی هاستلهایی نیز وجود دارند که قیمت آنها از هتلها گرانتر است.
در هاستل فارغ از ملیت، سن، شغل، دین و مذهب مسافران در کنار هم اوقات خوشی را سپری میکنند. فراموش نکنیم که اقامت در هاستلها خود نوعی سبک سفر است.
متل
متل تلفیقی از دو کلمه hotel و motor میباشد که اخیراً فرهنگستان زبان و ادب فارسی راهسرا را جایگزین متل کردهاند. حتماً برای شما پیشآمده که با وسیلهی نقلیهی خود از شهری به شهر دیگر سفر کنید و در نیمههای راه نیاز به استراحت دارید. متلها دقیقه برای همین زمانها ساختهشدهاند.
متلها تماماً در حاشیه شهرها و کنار جادهها میباشند که عموماً یک یا دوطبقه هستند. مسافرین وسیلهی نقلیه خود را میتوانند درست روبروی در اتاق خود پارک کنند. متلها نسبت به هتلها امکانات و خدمات کمتری ارائه میکنند که طبیعتاً ارزانتر میباشند. همچنین مسافرین متلها عموماً برای یکشب آن را انتخاب میکنند.
متلها لابی ندارند زیرا مسافرین بدون پیاده شدن از اتومبیل کلید اتاق را از رسپشن دریافت میکنند و تا جلوی اتاق خود به رانندگی ادامه میدهند. متلها همان کاروانسراهای قدیمی میباشند. از نخستین متلها در ایران میتوان از متل قو که در حاشیه دریای خزر قرار دارد نام برد.
بوتیک
واژه فرانسوی بوتیک برای فروشگاههایی به کار گرفته میشود که کالاهای نایاب و گرانقیمت و عتیقه را به فروش میرسانند؛ اما هتل بوتیک به اقامتگاههایی گفته میشود که به خاطر سبک معماری و هنری و طراحی خاصی که دارند معروف هستند. این نوع اقامتگاهها در مقایسه با هتلها تعداد اتاق کمتری دارند (بیشتر از ۱۰ و کمتر از ۱۰۰ اتاق) دلیل کم بودن تعداد اتاقها، ارائه باکیفیت خدمات به مسافرین میباشد.
طرفدار این نوع اقامتگاههای عموماً افراد بالای ۴۰ سال هستند که تقریباً در بهترین شرایط مالی قرار دارند و به دنبال کسب تجربهای خاص میباشند. اقامت در بوتیکها به علت نوع سرویسدهی و همچنین تمهای متفاوت هنری برای هرکسی میتواند خاص و رؤیایی باشد. بوتیکها کاملاً بهصورت مستقل مدیریت میشوند؛ حتی بوتیکهایی که عضو خانواده هتلهای زنجیرهای میباشند.
بزرگترین برند بوتیک هتلها، kimpton است که زیرمجموعه IHG میباشد. از نمونههای ایرانی بوتیک هتلها، میتوان به خانههای سنتی در شهر کاشان اشاره کرد که با طراحی و معماری سنتی و پرنسل با پوشش خاص بهترین سرویس را به مهمانها عرضه میکنند.
ریزورت
ریزورت به نوع خاصی از هتل گفته میشود که در کنار منابع طبیعی مثل دریاها، دریاچهها، رودخانهها، کوهستانها و چشمههای آبگرم و … بنا میشود. ریزورتها عموماً برای استراحت و دور بودن از هیاهوی شهری استفاده میشود. در ریزورتها خبری از ساختمانهای بلند و بتنی نیست. ریزورتها دارای باغ و حیاط وسیع، استخرهای روباز، محوطهی بازی کودکان هستند و اگر از نوع ریزورت ساحلی باشند در کنار یک ساحل کمعمق و کم موج که بسیار برای ورزشها و برای تفریحات آبی مناسب است قرار دارند.
ریزورتها ممکن است کوهستانی باشند و بر فراز تپهها و کوهها ساختهشده باشند یا برخی دیگر مانند ریزورتها در شمال اروپا ممکن است در کنار یک پیست اسکی قرارگرفته باشند که کلیه احتیاجات مسافران را برای اسکی فراهم کند.
تنوع اتاقها در ریزورتها زیاد است. از اتاقهای استاندارد که احتمالاً در ساختمان اصلی قرار دارد تا سوئیتهایی خاص که در کنار ساحل استخر یا حتی روی آب قرار دارند.
معمولاً پس از اسم هتل پسوند Resort هم آورده میشود. اگر این هتل ریوزرتها مجهز به سالنهای ماساژ حرفهای باشند پسوند Spa هم به آن اضافه میشود.
نکته: برای سفرهای ماهعسل یا برای مسافرانی که قصد استراحت دارند، حتماً مسیرهایی که دارای ریوزرت میباشند معرفی کنید. کشورهای آسیای شرقی ازجمله تایلند ویتنام مالدیو سیشل و … بهترین ریزورتها را در اختیار دارند؛ البته در دبی و ترکیه هم ریوزرتهای خوبی وجود دارد.
به قلم عباس جعفری فعال در حوزه گردشگری