همانطور که در جلسات قبل گفته شد، هدف از سری جلسات گفتگو با آقای شهمیری، ارائه یک دید کلی و آشنایی با موضوع کار در آژانسهای هواپیمایی و مسافرتی است که مسائل مختلف مربوطه به آن از جمله انواع پرواز و … نیز معرفی و توضیح داده میشود.
مطالبی که در ادامه ارائه شدهاند، همگی از زبان جناب آقای شهمیری است. اگر جزء کسانی هستید که علاقهمند به آشنایی و کار در این حوزه هستند، در این سری جلسات همراه آکادمی فرانگر باشید.
نحوه چیدمان صندلیها
در هواپیما صندلیها جوری تعبیه شده که در هر زمان میتوان تغییرشان داد. برای مثال اگر مسافری در هواپیما سوار شود که روی برانکارد است، تعدادی از صندلیها را برداشته و برانکارد میگذارند. در یک تایپ هواپیما، صندلیها یک مدل و یکجور است ولی ممکن است بنا به نیاز در یک هواپیما چیدمان را تغییر دهند. صندلیهای کابین اکونومی باید یک تایپ باشند. همچنین هواپیما دارای کابینهای مختلفی هستند. مانند اکونومی، فرست کلاس، کامفورت و بیزنس. اینها کلاسهای مختلف هواپیما هستند و میتوانند تغییر کنند. برای مثال هواپیمایی نیاز به بیزینس کلاس ندارد و بنا به نیاز تمام صندلیها را اکونومی میچینند. پس اینکه کابین چه نوعی باشد به مدل و تایپ و تعداد صندلیهایش بستگی دارد که این نوع و تعداد میتواند بنا به نیاز و خواستهای که از هواپیما داریم تغییر کند.
ولی سیت مپ باید به سیستم شناسانده شود. از نطر یاتا استانداردی برای فاصله طولی و عرضی صندلیها تعریف شده است (مینیمم و ماکسیمم دارد). پس یک شرکت هواپیمایی اجازه دارد صندلیها را هر طور که نیاز دارد بسته به این محدودیت بچیند. ولی اینگونه نیست که یک هواپیما در همه دنیا یک تعداد مشخص صندلی داشته باشد و هر شرکت هواپیماییی هر طور مایل است بنا به محدودیت یاتا میتواند صندلیها را بچیند. اما باید این صندلیها به سیستم شناسانده شود. در هواپیما بعضیها پول بیشتری پرداخت میکنند و میخواهند در قسمت بیزینس کلاس بنشینند. اما شرکت تمام صندلیها را اکونومی چیده است. برای این منظور شرکت در قسمت بیزینس اگر در هر ردیف ۶ صندلی باشد ۴ تا از آنها را به فروش میرساند و ۲ تا را خالی میگذارد. این کار صحیح نیست زیرا صندلیها اکونومی است و بهراحتی بیزینس نیست ولی این کار در بعضی جاها اتفاق میافتد.
اما از نوع هواپیما (ایرباس ای ۳۲۰ و …) نمیتوان فهمید صندلیها چطور چیده شدهاند. سرویسهایی که ایرلاینها در ایران میدهند نقص بزرگی دارند که نداشتن نقشه نشستن (سیت مپ) است. ولی اینکه کجای هواپیما بنشینید سرویسی اضافه است که ایرلاین میتواند برای مسافرانش در نظر بگیرد. و این برای بعضی مشتریان بسیار مهم است که جایشان کجاست و … . اما از نظر قانونی شرکت ملزم به این کار نیست. هر هواپیما دارای یک اسم مجزا و متفاوت از باقی هواپیماها است که در آن شماره و حتی نوع چیدمان صندلیها نیز ذکر شده است و این کار توسط شرکت سازنده هواپیما انجام شده است. اگر ایران ایر برای مثال ۴ مدل هواپیمای فوکر صد داشته باشد و درجایی نوشته باشد هواپیمای ایران ایر فوکر صد ۲۵۶ منظور فوکر ۱۰۰های شرکت ایران ایر است. و این به معنای این است که حتما چیدمان صندلیهای آنها یکسان است. ولی مثلا هواپیمای فوکر صد ۲۵۷ ایران ایر چیدمان متفاوتی دارد. مهم این است که چیدمان صندلیها را به سیستم بشناسانیم.
وقتی یک ایر لاین انواع مختلفی از هواپیما دارد بدبخت است! یک شرکت هواپیمایی باید خود را به یک نوع هواپیما برساند زیرا بسیار برایش مقرون بهصرفهتر است. اگر ۳ جور هواپیمای مختلف از یک ایرلاین به مقصدی برود باید ۳ جور مهندس پرواز، نقشه هواپیما، چیدمان و … برای هر هواپیما هم در مبدا و هم در مقصد وجود داشته باشد و این هزینهبر است. برای مثال ایران ایر در سالهای گذشته هر هواپیمایی بهش دادند مجبور به خرید بوده. وقتی یک فوکر برای مثال به یزد فرستاده میشود و در زمان پرواز به مشکل بخورد میگویند با فلان تایپ دیگر هواپیما مسافران را بفرستید. این هواپیمای جدید باید وقتی به یزد رسید اگر خراب شد در آن جا بماند زیرا از قبل قطعات مورد نیازش در شهر مقصد تعبیه نشدهاند. اما اگر تمام هواپیماهای یک شرکت هواپیمایی از یک تایپ باشند این مشکل بهوجود نخواهد آمد. برای این کار باید یک هواپیمای دیگر قطعه اون تایپ خاص رو ببرد و … که بسیار هزینه هنگفتی در بر خواهد داشت.
اما شرکتهای بزرگ ممکن است بسته به میزان مسیر از تایپهای متفاوتی استفاده کند ولی برای دمدستی و شهرهای داخلی حتما یک تعداد هواپیمای یکسان از یک نوع مشخص خواهد داشت. همچنین خلبان نیز حتی با یک یا حداکثر ۳ نوع هواپیما آشنایی دارد و قادر به پرواز است و حتی اگر نوعهای مختلف هواپیما وجود داشته باشد خلبانها و تکنسینها و … های متفاوتی نیز نیاز است. اما در شرایط تحریم کشور ناچار به این امر بودهایم.
در کشور ما ازلحاظ قانونی اجازه نداریم در صورتحسابها از ارزی جز ریال استفاده کنیم. دفاتر سند سریالی دارند که نمیتوان به قبلی برگشت. یک شرکت باید یک سری دفاتر رسمی داشته باشد حتی اگر از نرمافزار کامپیوتری استفاده کند (یا دفاتر پلمپ شده). قانون میگوید که باید این صفحات یکی یکی پیش برود و نباید و نمیتوان پس و پیششان کرد و به قبل برگشت یا جا انداخت. دفاتر بهطور معمول دفتر کل برایشان مهم است. دفتر کل حاوی سرفصلهایی است که در آن صفحهها به ترتیب است. دفتر دیگری وجود دارد به نام دفتر روزانه که باید همه فاکتورها بهصورت پشت سر هم در آن ثبت شود. پس تمام فاکتورها باید در دو دفتر در محضر ثبت شود.
نحوه کار دفترخانهها
حسابداری چیزی جز سه مقوله اصلی شرح، دریافت و برداشت نیست. اما میتوان جزییات را اضافه کرد و برای مثال از ستون شرح، فیلدی به نام تاریخ را جدا کرد. یا شماره فاکتور را جدا کرد تا در آن بتوان جستجو را آسان و سهل کرد. پس شرح تکههای مجزایی دارد که میتوان از آن فاکتور بهخصوصی را جدا کرد. پس اگر سرفصلی با شماره ۴۴۶۰۳۱۵ نوشته باشند میتوان بهصورت دقیق گفت که در رابطه با چه موضوعی صحبت میکند. هر شرکتی به هر نحوی ورود و خروج پول را باید در دفاترش ثبت کند و با جزییات بدهکار و بستانکار درج شود. در این صورت میگویند دفتر تراز است و غیر این دفتر را رد میکنند. پس باید ورود و خروج تراز و برابر باشند و اگر سودی دریافت شده باید تراز شود و در سرفصلی ذکر شود.
اگر این خرید و فروشها برای مثال با واحد پولی دلار انجام شود بهدلیل تغییر روزانه نرخ دلار پولی به شرکت مقابل داده شده یا گرفته میشود و خرید و فروشها انجام میشود. حالا روزی رسید که باید بدهکاری پرداخت شود و قیمت ارز تغییر کرده است. در این حال بالانس و تراز بودن دفاتر به هم میخورد وحساب و کتابها بسیار سخت میشود و برای تمام خطها باید متمم زد. حال اگر کسی بخواهد سند بزند باید هرچیزی که خواسته شده انجام دهد و سود و زیان دفتر مشخص نمیشود. همیشه به اندازه لیستی که داریم محاسبه سود در نظر گرفته میشود و وقتی نوسان زیاد است مجبورند حاشیه سود را خیلی بالا ببرند تا در صورت نوسان ارز ضرر نکنند. کسانیکه این کار را انجام میدهند به سود ۱ الی ۳ درصد راضی نیستند و قیمت را خیلی بالاتر میبرند که مبادا در نوسانات احتمالی ارز ضرر کنند.
معمولا قراردادها نیز بهصورت کلی انجام میشوند و برای هر حواله یک سند در نظر نمیگیرند زیرا این کار با زیان همراه است. همچنین باید فاکتورها را در دفاتر ثبت کنند و درصورتیکه از دارایی بیایند توبیخ میشوند اگر کتمان واقعیت را انجام دهند، ولی متاسفانه طرفین را راضی میکنند و این کارها صورت میگیرند. مشکل دیگری که هست این است که اگر دفترخانهای بخواهد طبق قوانین و روی اصول جلو برود دیگر توان رقابت با رقیبان و دفاتر دیگر را که این اصول را رعایت نمیکنند نخواهد داشت و در بازار گم میشود و شکست میخورد زیرا سود حاصلش بسیار کمتر خواهد بود. اینگونه میشود که همه به تخلف و قانون شکنی رو میآورند و …