همانطور که در جلسات قبل گفته شد، هدف از سری جلسات گفتگو با آقای شهمیری، ارائه یک دید کلی و آشنایی با موضوع کار در آژانسهای هواپیمایی و مسافرتی است که مسائل مختلف مربوطه به آن از جمله انواع پرواز و … نیز معرفی و توضیح داده میشود.
مطالبی که در ادامه ارائه شدهاند، همگی از زبان جناب آقای شهمیری است. اگر جزء کسانی هستید که علاقهمند به آشنایی و کار در این حوزه هستند، در این سری جلسات همراه آکادمی فرانگر باشید.
نحوه کار فرودگاهها از لحظه ورود مسافر تا خروج او
همه شرکتهای هواپیمایی همانطور که کارمندان مختلفی از قبیل قسمت حسابداری و غیره را دارند، کارمندانی نیز مخصوص قسمت فرودگاه دارند. اما هیچوقت یک شرکت هواپیمایی به اندازهای که در فرودگاه نیاز است، کارمند فرودگاهی ندارد و معمولا از فرودگاه کارمند اجاره میکند. حتی یک کانتر به یک شرکت هواپیمایی تخصص ندارد و هر زمان مخصوص کار یک شرکت است. ممکن است برای یک شکل خاصی از مسافرت یک گیشه به شرکت خاصی اختصاص داده شود، ولی معمولا این اتفاق در اکثر اوقات اتفاق نمیافتد. پس تمام گیشهها و کانترهای فرودگاه برای فرودگاه و خدمات فرودگاهی است و نه برای شرکت هواپیمایی. صحبت ما در مورد کسی است که چمدان بهدست به فرودگاه رفته و میخواهد به سمت مقصد مورد نظرش برود. اولین اتفاقی که میافتد این است که شخص وارد سالن بزرگی میشود و سپس یک بازرسی بدنی کلی است که از شخص انجام میشود و همچنین چمدانش نیز بازبینی میشود.
سپس جلوتر که میرود به تعداد بسیار زیادی کانتر میرسد. این کانترها برای شرکتهای هواپیمایی نیستند و همه آنها متعلق به فرودگاه هستند. البته ممکن است یک کانتر یا گیشه از صبح تا شب به شرکت خاصی اختصاص داده شود ولی این به این معنی نیست که این کانتر برای آن شرکت است. وقتی وارد میشوید، معمولا تابلویی وجود دارد که میگوید برای فلان پرواز با فلان شماره به فلان کانتر مراجعه کنید. بهطور معمول هم این سورتینگ بر اساس ساعت است. مثلا از فلان ساعت تا فلان ساعت پروازهایی وجود دارد و شما بسته به ساعت ورودتان به پروازی رجوع میکنید. در این تابلو، گیت و دروازه ورودی به هواپیما نیز مشخص شده است. همچنین در این تابلو، مسائلی از قبیل تاخیر، پرواز به موقع و آن تایم و یا کنسلی و … نیز مشخص شده است.
فرض کنید بنا به ساعت ورودتان به کانتر شماره ۱۸ رجوع میکنید. البته باید اضافه کرد قبل از تعیین کانتر و گیت، ترمینال مشخص میشود. ترمینال یک سالن متفاوت است. برای مثال مهرآباد چندین سالن دارد که هرکدام چندین گیت و کانتر دارند. در ایران ترمینالها با عدد شناخته میشوند، ولی ممکن است در جاهای دیگر با حروف نیز مشخص شده باشند. پس از رجوع به کانتر مورد نظر برای پرواز داخلی از شما شماره شناسایی و یا کد و یا بلیط را میخواهد تا در سیستم کامپیوتری شما را پیدا کند. سپس سوال میشود بار دستی دارید یا خیر؟ چند بسته؟ ممکن است یک شرکت هواپیمایی بگوید بار مجانی ندارم و ممکن است دیگری بگوید بار با مقداری خاص از وزن مجانی است. برای مثال میگویید یک چمدان و یک ساک دستی دارم. ساک دستی را که چشمی نگاه میکنند و با استانداردهای هواپیما مطابقت میدهند . ریلی نیز وجود دارد که ترازو نیز هست و وزن بار را نشان میدهد. حتی خود شما هم وزن را میبینید. سپس میزان بار را در سیستم ثبت میکند. و همچنین تعداد بسته را وارد میکند.
سپس سیستم یک نوار میدهد که رویش بارکد وجود دارد و آن را روی چمدان میچسبانند. این بارکد اطلاعات کامل این چمدان و صاحبش و حتی مسیر و مقصد و نوع پرواز را در بر دارد. سپس روی ریلی قرار میگیرد که همه چمدانها روی آن میروند. پس از آن، پایین ریل چمدانها برای هر پرواز جدا میشوند و در قسمت بار هواپیما قرار میگیرند. این چمدانها برای تمام پروازها با هم قاطی میشوند و دوباره جدا میشوند. در پرواز خارجی یک کانتر ممکن است چندین پرواز را چک کند. برای مثال در لوفتانزا هر ۳۰ ثانیه یک پرواز انجام میشود. نمیشود کارمند عوض شود، یک کارمند در یک کانتر تمام کارها و پروازهایی که به او مراجعه میشوند را انجام میدهد. گفته شد که شرکتهای هواپیمایی کارمند از فرودگاه اجاره میکنند، زیرا برای شرکتی که هفتهای ۲ پرواز دارد، داشتن ۱۵ کارمند برایش صرفه اقتصادی ندارد و کارمندان مورد نیازش را اجاره میکند و ۳ کارمند ثابت دارد.
سپس کوپن پرواز را از شما میگیرد و بوردینگ کارت میدهد. در این جا میگوید که چه زمانی به گیت مراجعه کنید تا به سمت هواپیما هدایت شوید. قبل از ورود به گیت، کنترل خیلی محکم و جدیای انجام میشود، زیرا بار همراه دارید. از گیت که عبور میکنید بوردینگ کارت را از شما در یافت میکنند (در سیستمهای جدید، خود سیستم تشخیص می دهد). سپس وارد هواپیما شده و بار دستی را میتوانید زیر پا و یا داخل کمدهای بالای سر قرار دهید. معمولا مسافران اگر بارشان بالا جا نشد، پایین پا میگذارند.
وقتی به مقصد میرسید، گاهی بسته به اینکه میخواهید خارج شوید یا باز پرواز دیگری داشته باشید، شرایط متفاوت خواهد بود. در صورت خروج نوار نقاله میگوید که کدام چمدان از کجا میآید و چمدان را برمیدارید. اگر چمدان نیاید باید گزارش پر کنید که چمدانم نیست. در سیستمهای جدید مشخصات چمدان را به سیستم میدهید و این سیستمها در همه جای دنیا بههم مرتبط شده و اگر چمدانتان در جایی دیگری از دنیا رفته باشد، مشخص میشود. گاهی ممکن است چمدان یک هفته روی آسمان بچرخد. سیستم چمدانهایی که شبیه هم هست را جدا میکند تا صاحبشان پیدا شود. اگر بار اضافه داشته باشید باید هزینه جداگانهای پرداخت کنید که توسط رسیدی به شما داده می شود و شما پرداخت می کنید.
اگر سیستم چمدان را پیدا نکند، سیستم بابت هر کیلو ۲۰ دلار به شما پرداخت میکند. اینکه چیز گرانبهایی وجود داشته و گم شده به شرکت و فرودگاه مربوط نیست، زیرا اگر چیز گرانبهایی در بار شما بوده است، باید بار خود را بیمه می کردید. در غیر این صورت برای هر کیلو ۲۰ دلار غرامت در یافت میکنید. اگر در کشور یا شهر غریبی باشید، گاهی ممکن است ۱۰۰ دلار به شما بدهند که گیر نکنید .یا ممکن است چمدان آسیبی دیده باشد و غرامتش را بپردازند. مسافرتهای زیادی نیز وجود دارد که کسی در آنها چمدان ندارد، مانند استادهای پروازی. کیوسک چک برای این افراد است که بلیط را اسکن میکنند و شماره صندلی را چک میکنند و کارهایش را انجام میدهند و چون چمدان ندارند به صورت مستقیم بوردینگ کارت خود را دریافت کرده و مستقیما به سمت گیت ورودی هدایت میشوند.
گاهی ممکن است شما برای مثال بلیط ساعت ۳ را تهیه کرده باشید و وقتی وارد فرودگاه میشوید ببینید که پرواز ساعت ۲ صندلی خالی دارد. معمولا در چنین مواقعی با همان بلیط و رزرویشن میشود پرواز را عوض کرد و جلوتر انداخت. تحت هر شرایطی اگر بخواهید پرواز را عوض کنید باید چک شود که بابت اینکار باید پولی بپردازید یا خیر. ممکن است گاهی بدون پرداخت هزینه پروازتان را عوض کنند. برعکس این موضوع که معمولا تعویض با درخواست مسافر است، شرکت میتواند از مسافر بابت تعویض هزینه دریافت کند.
گاهی ممکن است مسافران جا بمانند. در این شرایط ممکن است شرکت به آنها بگوید پول بلیط را بر میگردانم و حتی هزینه یک شب هتل را نیز برایتان پرداخت میکنم. حتی ماشینی برای رسیدن به هتل هم برایتان میدهم، ولی شما با پرواز امروز نرو و فردا برو. سیستمها باید در تمام جهان بههم وصل باشند و بلیط الکترونیکی یعنی همینکه در تمام فرودگاهها باید شناخته و دیده شود. مسافرت هوایی هیچگاه جز تحریمها نبوده است و تحریمها بر مبنای تحریم پولی بوده است. وقتی شرکت هواپیمایی تحریم میشود مسافرت کردنش تحریم نمیشود، بلکه اشخاص مربوط به آن شرکت هستند که تحریم شدهاند.